Sinema tarihinin en iyi üçlemeleri

Bugün, uzun zamandır üzerinde çalıştığım sinema tarihinin en iyi üçlemelerine biz göz atacağız.

Sinema tarihinde önemli bir yer tutan kült filmlerin genelde devam filmleri olmuştur. Bu bazen ilk filmin çok tutulması üzerine daha fazla gelir elde etmek için yapılmıştır, bazen de daha senaryo aşamasında tasarlanarak hikaye üçe bölünerek yapıma başlanmıştır. Tabi her zaman da 3 filmden oluşmaz seri filmler bazen 2 filmde kaldığı da olur, 3’ten çok film olduğu da.

Biz bu yazımızda daha çok popüler olmuş üçlemelerden kısaca bahsedeceğiz. Hazırsanız sinema dünyasının o büyülü atmosferinden üçleme filmlerine bakış atalım.

Dolar Üçlemesi

Dolar Üçlemesi (İtalyanca: Trilogia del dollaro), bilinen adıyla İsimsiz Adam Üçlemesi, Sergio Leone tarafından yönetilen üç spagetti western filminden oluşan film serisi.

Seride Bir Avuç Dolar (1964), Birkaç Dolar İçin (1965) ve İyi, Kötü ve Çirkin (1966) filmleri vadır. Filmler konu olarak birbirinden bağımsızdır. Clint Eastwood başrol olarak her üç filmde de gözükmektedir. Filmlerin dağıtıcısı United Artists’tir.

Seri, Spagetti Western türünün kurulmasıyla bilinen hale gelmiştir ve daha birçok spagetti western filmlerinin oluşturulmasına ilham kaynağı olmuştur. Üç film sürekli tüm zamanların en iyi Western filmleri arasında yer almaktadır.

Baba Üçlemesi

Baba (İngilizce: The Godfather), Mario Puzo’nun yazdığı aynı adlı romandan uyarlanan, Francis Ford Coppola’nın yönettiği, Marlon Brando ve Al Pacino’nun başrollerini paylaştığı filmdir. Filmde ayrıca yardımcı rollerde James Caan, Robert Duvall, Diane Keaton, John Cazale vardır. Filmin hikâyesi, II. Dünya Savaşı’nın bittiği yıl olan 1945’te başlar ve 10 yıllık bir dönemi kapsar.

Film, New York’ta yaşayan güçlü bir İtalyan mafya ailesinin hikâyesini anlatır. Film gösterime girdiği andan itibaren çok ilgi görmüş, birçok kurum, enstitü ve derginin gelmiş geçmiş en iyi filmleri sıralamasında en üst sıralara yerleşmiştir.

Bir Don Corleone repliği olan “Ona reddedemeyeceği bir teklif yapacağım”, sinema tarihinin en çok gönderme yapılan repliklerinden biri haline geldi. Amerikan Film Enstitüsü’nün 2005 yılında yaptığı bir ankette, en çok hatırlanan 2. replik seçildi.
Baba filmi, ardından çekilecek olan Baba 2 ve Baba 3 filmlerine önayak oldu. Bu filmler de Paramount Pictures stüdyolarında çekildi, Francis Ford Coppola tarafından yönetildi ve başrolünde Al Pacino oynadı.

Matrix Üçlemesi

Matrix serisi, temel olarak Matrix, Matrix Reloaded ve Matrix Revolutions olmak üzere 3 sinema filminden oluşur. Tüm filmler aynı sanal dünyada geçer.

Milenyum çağının ortalarında insanoğlu yapay zekaya can vermiş ve tüm yükümlülüklerini makinelere devrederek yavaş yavaş tüketim toplumuna dönüşmeye başlamıştır.

Dünya atmosferine atılan sis bombası benzeri kimyasallarla gezegenin hiçbir yeri güneş görmeyecek şekilde kapatılır ve arkasından insanların taarruzu başlar. Fakat makineler onların aciz bedenlerinin saldırısına hazırlıklıdır.

Savaşta insanoğlunun bedenini derinden inceleyen makineler, yok olan güneşin ardından yeni enerji kaynaklarına yönelir.

Matrix programının tasarımcısı (Architect) ilk sürümlerde insan için tamamen kusursuz bir dünya kurar. Bu mükemmel dünyaya inanmayan insanlar simülasyondan uyanmaya kalkışır.

Yüzyıllar süren Seçilmiş kişi döngüsünde kurtarılan insanlar gerçek dünyada Zion adını verdikleri yeraltı şehrini kurar ve insanlığı orada devam ettirirler.

Kahinin uyanmayı deneyen insanları temizlemek için, her iki tarafta tüm insanların ölümüyle sonuçlandığı bu reset-loop çözümüne bir süre sonra kendi de razı olmamış ve son döngüde seçilmiş kişiye yüklediği gücün aynısını Smith adlı bir ajana da yükleyerek onları kendi haline bırakmıştır.

Makine şehrine giderek anlaşma yapan Neo, Matrix’e yeniden girerek Smith ile karşılaşacak, fakat ona entegre edilmiş kodun kendisininkiyle aynı olduğunu fark ettikten sonra virüsün kendisine de bulaşmasına izin vererek onu ve kendini tamamen yok etmiş olacak, ve anlaşma gereği Makinelerle insanlık arasındaki savaş sona erecektir.

Bourne Üçlemesi

Bourne, ilk olarak Amerikalı yazar Robert Ludlum tarafından 1980’li yıllarda piyasaya çıkmış üç kitaptır. Daha sonra bu kitaplardan uyarlanarak başrolünde Matt Damon’un oynadığı sinema filmi çekilmiştir.

Robert Ludlum’un, Jason Bourne ana karakteri etrafında dönen olayları anlattığı kitap üçlemesi: *

• The Bourne Identity (1980)
• The Bourne Supremacy (1986)
• The Bourne Ultimatum (1990)

Bu kitaplardan yola çıkılarak yapılan filmler:

• The Bourne Identity (2002)
• The Bourne Supremacy (2004)
• The Bourne Ultimatum (2007)
• The Bourne Legacy (2012)
• Jason Bourne (2016)

Yüzüklerin Efendisi Üçlemesi

2001-2003 arasında Peter Jackson’ın çektiği fantastik film üçlemesidir.

John Ronald Reuel Tolkien’in yazdığı Yüzüklerin Efendisi (İngilizce: The Lord of the Rings) adlı fantastik edebiyat serisinden uyarlanarak çekilmiş Peter Jackson imzalı bir film üçlemesidir.

• Yüzüklerin Efendisi: Yüzük Kardeşliği
• Yüzüklerin Efendisi: İki Kule
• Yüzüklerin Efendisi: Kralın Dönüşü

Yüzüklerin Efendisi (İng. The Lord of the Rings), İngiliz filolojist ve Oxford Üniversitesi profesörü J. R. R. Tolkien’in yazdığı epik fantezi türündeki romandır. Hikâye, Tolkien’in çocuklar için yazdığı 1937 tarihli Hobbit’in devamı olarak başlamıştı ancak sonunda ondan çok daha büyük bir eser haline geldi. Çoğu II. Dünya Savaşı’nda olmak üzere 1937 ve 1949 yılları arasında aşamalar halinde yazıldı. 150 milyonun üstündeki satış sayısıyla tüm zamanların en çok satan ikinci romanıdır.

Geleceğe Dönüş Üçlemesi

Geleceğe Dönüş (İngilizce özgün adı: Back to the Future), Robert Zemeckis’in yönetmenlik, Bob Gale’ın yardımcı senaristlik, Steven Spielberg’in yürütücü yapımcılık yaptığı, 1985 yapımı bilimkurgu, macera ve komedi türündeki filmdir. Başrollerinde Michael J. Fox’un Marty McFly, Christopher Lloyd’un Emmett Brown olarak yer aldığı filmde, Crispin Glover, Lea Thompson ve Thomas F. Wilson da yan rollerdedir. Geleceğe Dönüş’te, bir delikanlının kazara 1985 yılından 1955 yılına gitmesi konu edilir. Lisede okuyan anne ve babası ile tanışan genç, yanlışlıkla annesinin romantik ilgisini çeker. Anne ve babasının aşık olmasını engellediği için hatasını telafi edip, 1985 yılına geri dönmek zorundadır.

Film gösterime girdikten sonra, 380 milyon $ hasılat ve çok iyi yorumlar alarak yılın en başarılı filmlerinden biri oldu. Hugo Ödülleri’nde En İyi Dramatik Sunum ve Saturn Ödülleri’nde En İyi Bilimkurgu Filmi ödüllerini kazandı, ayrıca Akademi Ödülleri, BAFTA ve Altın Küre adaylıkları aldı. Ronald Reagan, 1986’daki State of the Union Address’te ve 2007’deki Kütüphane Kongresi’nde filmden cümleler söyledi. Filmin başarısının ardından, 1989 ve 1990 yıllarında iki devam filmi gösterime girdi. Ayrıca animasyon serisi hazırlandı ve tema parkı açıldı.

Indiana Jones Üçlemesi

Dr. Henry Walton “Indiana” Jones, Jr., hayali maceraperest, tarihçi, asker ve arkeoloji profesörüdür. Indiana Jones serisi’nin baş karakteridir. George Lucas karakteri 1930’lu yılların film serilerindeki aksiyon kahramanlarından ilham alarak yarattı. Karakter ilk olarak 1981 yapımı Kutsal Hazine Avcıları filminde, ardından da 1984’te Kamçılı Adam’da, 1989’da Son Macera’da, 1992 ve 1996 yılları arasında gösterilen The Young Indiana Jones Chronicles’ta ve 2008’de Kristal Kafatası Krallığı’nda yer aldı. Karakter sinema filmleri ve televizyon dizilerine ek olarak romanlarda, çizgi kitaplarda, video oyunlarında ve çeşitli medyalarda yer aldı. Ayrıca benzeri Disneyland ve Tokyo DisneySea’de bulunan Indiana Jones Adventure adlı bir tema parkına da sahip oldu.

Serinin filmleri

• Indiana Jones 1: Kutsal Hazine Avcıları (1981)
• Indiana Jones 2: Kamçılı Adam (1984)
• Indiana Jones 3: Son Macera (1989)
• Indiana Jones 4: Kristal Kafatası Krallığı (2008)

Terminatör Üçlemesi

Terminatör (Özgün adı: The Terminator), James Cameron’un yönetmen koltuğunda oturduğu, 1984 yılı yapımı bilimkurgu filmi. Başrollerinde Arnold Schwarzenegger, Linda Hamilton ve Michael Biehn bulunmaktadır.

Karanlığın yılı olan 2029 yılında gezegenin yöneticileri olan akıllı makineler kusursuz bir plan yaparlar. Geçmişi değiştirerek geleceği yeniden şekillendireceklerdir. Planlanan şeyin merhameti, acı hissi, korkusu yoktur. Durdurulamayan bir şeydir. Onlar Terminatör’ü yaratmıştır.

Terminatör 2: Kıyamet Günü (Özgün adı: Terminator 2: Judgment Day), James Cameron tarafından yazılıp yönetilen, 1991 yapımı bir aksiyon ve bilimkurgu filmi. Birinci filmde yaşananlardan on sene sonrasını konu alan film, Sarah Connor ve onun 10 yaşında olan çocuğu John’un maceralarını ele almaktadır.

Terminatör 3: Makinelerin Yükselişi (Özgün adı: Terminator 3: Rise of the Machines), 2003 yılı ABD yapımı aksiyon filmi. Serinin üçüncü filmidir.

Die Hard (Zor Ölüm) Üçlemesi

Zor Ölüm, 1988 ABD yapımı gerilim aksiyon filmidir. Özgün adı Die Hard olan film, John McTiernan tarafından yönetilmiştir.

Zor Ölüm 2, 1990 ABD yapımı gerilim aksiyon filmidir. Özgün adı Die Hard: Die Harder olan film, Renny Harlin tarafından yönetilmiştir.

Zor Ölüm 3, 1995 ABD yapımı gerilim aksiyon filmidir. Özgün adı Die Hard with a Vengeance olan film 27 Ekim 1995 tarihinde Türkiye’de sinemalarda gösterilmiştir.

Dedektif John McClane her şeyi görüp geçirdiğini sanmaktadır. Artık New York’tadır ve kendini güvencede hissetmektedir. Hayatında karşılaştığı en son olağanüstü düşmanıyla karşı karşıya gelmeyi beklediği en son yer New York’tur. Ama Simon adındaki bir dahi, McClane ve New York şehrini çok tehlikeli bir oyunun içine itmek üzeredir. McClane yeterince kötü günler geçirmiştir ama Simon’a göre geçireceği kötü bir gün daha vardır.

Zor Ölüm 4, 2007 ABD yapımı gerilim aksiyon filmidir. Özgün adı Live Free or Die Hard olan film, Len Wiseman tarafından yönetilmiştir.

Geçen yıllarda artık yaşlanmaya başlayan polis memuru John McClane (Bruce Willis), karısından boşanmış ve alkol tedavisi görmektedir. Artık polis departmanında çalışmayan McClane, devlete bağlı bir güvenlik biriminde tehlikeli bilgisayar korsanlarını takip etmektedir. Matthew “Matt” Farrell ( Justin Long)isimli genç bir korsanı tutuklamak için yolda olduğu bir sırada, trafiğin içinde sıkışmış durumda iken, terörist saldırıların modern bir versiyonunu ilk elden yaşar. Thomas Gabriel (Timothy Olyphant) tarafından yönetilen bir bilgisayar korsanları çetesi, Amerika’nın bilgisayar altyapı unsurlarına saldırıp, işe trafik ışıklarından başlayarak sistemleri teker teker kapatmaktadırlar. Bankalar arası bilgisayar ağlarına ve borsaya da müdahale ettikten sonra, Amerika’nın ekonomisi çökmeye başlamıştır. Her zamanki gibi McClane, bütün bu olayların ortasında kalıvermiştir. Görünüşe göre yeni tutukladığı Matt, teröristlerin tam olarak ne yapmak istediklerini ve amaçlarına ulaşmak için hangi adımları atmaları gerektiğini anlayabilecek kadar parlak bir zekaya sahiptir. Sofistike suçlular, ülkeyi dizlerinin üzerine çöktürmek için neredeyse kusursuz bir plana sahiptirler; fakat eski moda bir polis ve zeki bir bilgisayar cambazının işleri çözmeye çalışacaklarını akıl edememişlerdir. Bütün ulus çöküp dağılmadan önce, McClane ve Farrell ikilisinin teröristlerin ne yapmaya çalıştıklarını anlayıp, bir an önce onlara ulaşıp durdurmaları gerekmektedir.

Star Wars (Yıldız Savaşları) Üçlemesi

Yıldız Savaşları, George Lucas tarafından yapılmış, öncelikle filmleriyle tanınmış, sonraki yıllarda çizgiroman, bilgisayar ve konsol oyunları, televizyon yapımları vb. dallarda ününü geliştirmiş kurgusal evren ve markadır. Film serisinin ilki 25 Mayıs 1977’de 20th Century Fox tarafından Star Wars (Yıldız Savaşları) ismiyle yayınlanmış ve dünya çapında bir popüler kültür fenomeni olmuştur. Üçer yıl arayla iki devam filmi yayınlanmıştır. Orijinal üçlemenin son filminin yayınlanmasının 16 yıl ardından, “öncül” üçlemenin ilk filmi yayımlanmıştır ve tekrar üçer yıl arayla diğer iki film de yayımlanmıştır. 2015 yılında “ikincil” üçleme başlamış, 2 yıl arayla devam filmleri yayımlanmıştır.

2019 yılı verilerine göre On İki Yıldız Savaşları filminin toplam hasılatı yaklaşık olarak 10,25 milyar dolardır.[1] Bu hasılatla Yıldız Savaşları serisi, en çok hasılat yapmış birinci film serisi olmuştur.

Yıldız Savaşları günümüze kadar kendisine ait filmlerin hasılatı, oyuncak, DVD, kitap, bilgisayar oyunu ve ticari ürün geliriyle 33 milyar dolarlık dev bir kazanç sağlamıştır.

George Lucas filmleri, kitaplar, televizyon dizileri, video oyunları ve çizgiromanlar gibi birçok farklı alanda yayınların ortaya çıkmasına vesile olmuştur. Üçlemede tasvir edilen kurguya pek çok yenilik getiren bu yan ürünler, serinin takipçileri tarafından Genişletilmiş Evren adıyla bilinen kurgusal evrenin oluşmasına imkân sağlamıştır. Bu yayınlar sayesinde filmler arasındaki boşlukta, Star Wars markasının popülerliği ve değeri korunmuştur. 2003-2005 yılları arasında adı Star Wars: Klon Savaşları olan film, üçlemeler serisi haricinde yayınlanmış tek film olma özelliğiyle gösterime girmiştir. Bu film ayrıca, daha sonra aynı adla yayınlanmaya başlamış televizyon dizisine de bir başlangıç teşkil etmektedir. Ayrıca bu film, seride yayınlanmış ilk animasyon filmdir.

Yıldız Savaşları yayınlarındaki olaylar, kurgusal bir galakside gerçekleşmektedir. Pek çok uzaylı ırkı tasvir edildiği gibi, genellikle sahiplerinin emirlerini yerine getiren robotlara da yer verilmiştir. Uzay yolculuğuna oldukça sık rastlanır, evrendeki pek çok gezegen (daha sonra Galaktik İmparatorluk olarak değişmek üzere) Galaktik Cumhuriyetin bir üyesidir.

Yıldız Savaşları’nın göze çarpan bir karakteristiği “Güç” olarak adlandırılan, yetenekli bireyler tarafından kullanılabilen, tüm evreni kapsadığına inanılan enerjidir. Yayınlanan ilk filmde “tüm canlı varlıkları sarmalayan, delip geçen, birbirine bağlayan enerji” olarak açıklanmıştır.[2] “Güç”, kullanıcılarına, telekinezi, kehanet, öngörü, zihin kontrolü gibi çeşitli doğaüstü yetenekler bahşeder ve refleksler ve hız gibi pek çok fiziksel özelliğin gelişmesini sağlar. Bu yetenekler karakterler arasında farklılık gösterebilir. Güç iyilik için kullanılabileceği gibi, nefret, saldırganlık ve kötülük duygularını besleyen karanlık tarafının takipçileri tarafından farklı amaçlar için kullanılabilir. Temel altı filmde Güç’ü iyilik için kullanan Jedi’lar ile galaksiyi ele geçirmek amacıyla karanlık tarafa geçmiş Sithlerin mücadelesi konu edilmiştir.

Film serisi 25 Mayıs 1977’de yayınlanan Yıldız Savaşları ile başladı. Ardından, 21 Mayıs 1980’de yayınlanan İmparator ve 25 Mayıs 1983’te yayınlanan Jedi’ın Dönüşü geldi. İlk filmin adı Yıldız Savaşları olmasına rağmen, daha sonra gelen öncül filmlerle isim karışıklığı yaşamamak için Yeni Bir Umut (A New Hope) altbaşlığı eklenmiştir.[3]

1997’de, Yıldız Savaşları’nın gösterime girmesinin 20. yıldönümünde, orijinal üçleme çeşitli yenilemelerle tekrar sinemalarda gösterime girdi. Bu yenilemeler, filmlerin çekildiği tarihte mümkün olmayan bilgisayar efektleri ile gerçekleştirilmiş eklemelerdi. Filmlerin daha sonraki yayımlarında da (örn. 21 Eylül 2004’te yayınlanan serinin DVD’leri) değişiklikler yapılmaya devam edildi.

Uzun süre beklenilen öncül üçleme de, 19 Mayıs 1999’da yayımlanan Yıldız Savaşları: Bölüm I – Gizli Tehlike, 16 Mayıs 2002’de yayımlanan Yıldız Savaşları: Bölüm II – Klonların Saldırısı, 19 Mayıs 2005’te yayımlanan Yıldız Savaşları: Bölüm III – Sith’in İntikamı ile tamamlandı.[4]

Yıldız Savaşları: Bölüm VII – Güç Uyanıyor filmi ise 17 Aralık 2015’te Türkiye’de vizyona girmiştir. Çekimi İngiltere ve B.A.E’de yapılan filmin yönetmenliğini J.J. Abrams üstlenmiştir. Yönetmenliğini Rian Johnson’ın yaptığı ve 2017 yılında vizyona giren Yıldız Savaşları: Bölüm VIII – Son Jedi ile 2019 yılında vizyona giren ve yönetmenliği J.J. Abrams tarafından üstlenilen Yıldız Savaşları: Bölüm IX – Skywalker’ın Yükselişi filmiyle orijinal üçlemenin sonrasını anlatan ardıl üçleme tamamlanmış oldu.