Lamassu

Lamassu (Çivi yazısı: 𒀭𒆗, an.kal; Sümerce: dlammař; Akadça:lamassu; bazen lamassus olarak bilinir), genellikle insan kafalı, boğa ya da aslan gövdeli ve kuş kanatlarına sahip Asur koruyucu tanrısıdır. Bazı yazılarda kadın bir ilahı temsil ettiği tasvir edilmiştir. Lamassu’nun eril karşılığı anlamına gelen şedu (Çivi yazısı: 𒀭𒆘, an.kal×bad; Sümerce: dalad; Akadça, šēdu; İbranice: שד) daha az kullanılan bir isimdir. Lamassu; burçları, ana yıldızları ve takımyıldızlarını temsil eder.

Lamassu sanatta insan kafasına sahip kanatlı boğa ya da aslan şeklinde karışık olarak betimlenmiştir. İnsan kafalı kanatlı bir hayvan motifi Yakın Doğu’da yaygındır ve ilk olarak MÖ 3000 civarında Ebla’da bulunmşuştur. İlk belirgin lamassu motifi, II. Tiglath-Pileser döneminde iktidarın sembolü olarak Asur’da görülmüştür.

Asur heykelciliği tipik olarak saraylardaki girişlere belirgin lamassu çiftleri yerleştirmiştir ve bu heykeller, sokağa ve ayrıca iç avluya bakmaktadır. Köşelerde yüksek kabartma olarak “çift görünüşlü” figürler olarak temsil edilmişlerdir. Önden bakıldığında ayaktalarmış gibi durmaktalar, yandan bakıldığında yürür gibiler ve ilk versiyonlarda dolaylı bir şekilde bakıldığında beş ayağı varmış gibi gözükmektedir.