Ekvator » Süleyman ÜSTÜN

Keçuva dili (Ketschua, Quichua, Keshwa veya Keçua), Güney Amerika'nın And Dağları'ndaki bölgelerinde konuşulan bir dildir. And-Ekvator dil ailesine aittir ve yerli Amerika dilleri içinde en çok konuşanı olan dildir. Quechua konuşanlar kendi dillerini Runa simi olarak adlandırırlar (runa "insan" ve simi "sözcük", yani "insan sözcüğü"). Quechua dilinin konuşulduğu bölge, Kolombiya'nın güneyinden başlayarak, Ekvador'un büyük kısmını da kapsayarak, Peru ve Bolivya üzerinden Şili ve Arjantin'in kuzeyine kadar uzanır. Konuşanların büyük bölümü Peru'da olup burasını Bolivya ve Ekvador takip eder. Diğer ülkelerde küçük azınlıklar bu dile hakimdir. Bugün Quechua, tahminen 7 milyondan fazla kişi tarafından konuşulur (buradaki tahminler kuvvetli sapmalar gösterir). Amerika kıtalarının en çok konuşulan yerli dilidir. Güney Amerika'da, İspanyolca ve Portekizceden sonra konuşanların sayısı bakımından üçüncü çok konuşulan dildir. Dilin en çok konuşulduğu bölge olan Peru ve Bolivya'da nüfus sayımı (Peru:1993 Bolivya:2001) esnasında konuşan kişi verilerine ulaşılmıştır. Ekvador, Kolombiya, Arjantin ve Şili için bu veriler tamamen eksiktir ve sadece, yukarıda da belirtildiği gibi kuvvetli sapma gösteren tahminler yapılır. Diğer iki ülkedeki nüfus sayımı sonuçlarında fark edilen ise, kullanılan ana dili sorulu nüfus sayımının, okul öncesi çocukları kapsamadığıdır. Kısacası gerçek rakamlar, resmî rakamların bariz olarak üstünde yer alır. Çok uzun zamandır gözlemlenen eğilim ise, aşağılanan bir dilin bilinmesini insanların anketlerde bildirmemeleridir. Diğer bir unsur da iki ve daha fazla dil bilgisinin son nüfus sayımlarında uygun bir tarzda derlenmemesidir. Şüphesiz göz ardı edilmemelidir ki, dili bilenlerin büyük bir bölümünün, çeşitli nedenlerden dolayı günlük hayatta ihtiyaçlarını İspanyolca olarak görmeleridir. Özellikle büyük şehirlerde Quechua konuşmaya neredeyse izin yok gibidir.

Tagged: Ekvator

Quechua

Dünya yuvarlaktır ve yuvarlak olarak kalacaktır!

Kitap

Çok Okunanlar

Portre

Son Videolar

Sözlük

Son Yazılar