Joseph Jastrow ve Deneysel Psikoloji
Deneysel psikolojinin babası kabul edilen Joseph Jastrow, tavşan ve ördek resminin birbirine karıştırıldığı göz yanılsaması deneyini, düşüncenin odaklanmasının kas hareketini tetiklediğini keşfettiği Jastrow Otomatı’nı ve duymanın rüyalar üzerinde en etkili faktör olduğunu keşfeden ünlü psikologdu.
Joseph Jastrow, Polonya doğumlu Amerikalı bir psikologdu. Deneysel psikoloji, deney tasarımı ve psikofizik alanındaki icatları çok ses getirdi. Ayrıca optik yanılsama fenomenleri üzerinde çalıştı ve birçok tanınmış optik yanılsama çalışmasında ya keşfedildi ya da popülerleştirdi.
Göz Yanılması
Jastrow, özellikle görme duyusu olan algıyla ilgileniyordu. Görmenin bir kameradan daha karmaşık olduğunu ve görüntülerin zihinsel olarak işlenmesinin dünyanın yorumlanmasının da merkezi olduğunu düşünüyordu. Bunu, ünlü tavşan ördeği illüzyonu dahil olmak üzere optik illüzyonlarla gösterdi. İnsanların gördüklerinin duygusal durumlarına ve çevrelerine de bağlı olduğuna inanıyordu. Bu deneye göre denekler, Paskalya Bayramı’na yakın zamanlarda bu resimde bir tavşan, diğer günlerde ise bir ördek görmektedirler.
İstemsiz Hareket
Elin bilinçsiz hareketini algılamak için, Jastrow Otomatı denilen bir makine icat etti. Bir denekten bir nesneye konsantre olması istendiğinde, ellerinin bilinçsizce o yöne hareket ettiğini keşfetti. Etkinin büyüklüğü, bireyler arasında, özellikle hareketin daha rastgele olduğu çocuklarda değişiyordu.
Körlerin Rüyaları
Jastrow, altı yaşından sonra gözlerini kaybedenlerin, hayallerinde hala görebildiklerini ve beş yaşından önce gözlerini kaybedenlerin göremediklerini buldu. Algı ve yaştaki bu aynı fark, kısmi görme kaybı olan insanlar için de geçerlidir. Jastrow, görmenin doğuştan gelmediği ve önemli bir zihinsel gelişimin beş ile yedi yaş arasında gerçekleştiği sonucuna vardı. Hem uyanmada hem de rüyada körlüğün temel duyusunun duygu değil duyma olduğunu keşfetti. Helen Keller de dahil olmak üzere görme engelli insanlardan ilk elden rüya kayıtlarını topladı.
