Dunning-Kruger etkisi ya da cahil cesareti

Dunning-Kruger etkisi ya da Dunning-Kruger sendromu, Cornell Üniversitesi’nin iki psikoloğu Justin Kruger ve David Dunning’in tanımladığı bir algılamada yanlılık eğilimidir.

Bu varsayımda iki bilim insanı,”Yanlış sonuçlara veya talihsiz seçimlere varanlar, sonuçların yanlışlığını veya seçimlerinin talihsizliğini anlayabilecek yetkinlikte de olmayabilirler.” görüşünü savunmaktadır.

Grafikte yatay eksen alan bilgisi dikey eksen özgüven demektir. Cahil-cesaret eğrisi de denilen bu eğride kişinin bilgi seviyesi azaldıkça o alandaki özgüveni artıyor. Yani alanı gerçekten bilen itidalli konuşurken, alanın cahili pervasızca sallıyor.

Varsayımlar

1.Yetkin olmayan insanlar becerilerine aşırı değer biçme eğilimindedirler.
2.Yetkin olmayan insanlar diğer insanlardaki gerçek beceriyi fark edememektedirler.
3.Yetkin olmayan insanlar kendilerindeki yetersizliğin boyutunu görememektedirler.
4.Eğer bu yetkin olmayan insanlar becerilerini geliştirmek üzere eğitilirlerse, geçmişteki eksikliklerini fark edip kabul etmektedirler.

Sonuç olarak insanlar, yetersiz oldukları konularda yetersizliklerini fark edemeyecekleri gibi, sanki konuyla ilgili her şeyi biliyormuşcasına aşırı özgüven kazanırlar.

1999 yılında ortaya atılan görüş, 2000 yılında Justin Kruger ve David Dunning’e psikoloji dalında Ig Nobel Ödülü kazandırmıştır.

Yazıyı bitirirken, Charles Darwin’in “Cehalet, genellikle bilgi sahibi olmaktan daha çok özgüvene sebep olur.” sözü ile Bertrand Russell’ın “Dünyanın sorunu, akıllılar hep kuşku içindeyken aptalların küstahça kendilerinden emin olmalarıdır.” sözlerini bu görüşü destekleyen ifadeler olarak aktaralım. Ayrıca cehaletle ilgili daha fazla söze de Quotpedia‘dan ulaşabileceğinizi de hatırlatmış olalım.

Süleyman ÜSTÜN

Bilişim Uzmanı, Sosyolog, Kamu Yönetimi, Felsefeci ve Sinemasever

You may also like...

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir