İstatikçi » Süleyman ÜSTÜN

Bugün analitik düşünme yeteneğine bir örnek olarak hayatta kalma önyargısı ya da seçim önyargısı diye ifade edilen kavramdan bahsedeceğiz. 2.Dünya Savaşı Dönemi'nde, donanma seferden geri dönen uçakların nereden vurulduklarının istatistiğini çıkarmış ve ortaya bu görüntü çıkmış. İlk başta bu kurşun delikleri olan yani uçakların en çok hasar alan bölgelerini zırhlamayı düşünmüşler. Macar doğumlu Yahudi İstatikçi Abraham Wald karşı çıkmış. Uçağın burun bölgesi, motorları ve orta gövdesi yani kurşun izi olmayan yerlerin zırhlanması gerektiğini söylemiş. A. Wald'ın farkedip diğerlerinin farkedemediği şey; bu uçaklar o bölgelerden hasar aldıkları için düşmemiş, hasar almadıkları yerlerden vurulmadıkları için eve geri dönebilmeyi başarabilmiş. Kurşun izi olmayan yerlerden vurulursa uçağın geri dönme şansının olmadığını söylemiş. Bu olaya "survivorship bias" deniyor. Başarıldı ise niye başarıldığını, başarısız olundu ise sebeplerini sorgulamak gerekiyor sanırım. Hayatta kalma önyargısı, insanlara veya bazı seçim süreçlerini geçmesine neden olan şeylere konsantre olmanın ve tipik olarak görünmezlikleri nedeniyle geçmeyenleri gözden kaçırmanın mantıksal hatasıdır. Bu, birkaç farklı yoldan yanlış sonuçlara yol açabilir. Bir tür seçim önyargısıdır.

Tagged: İstatikçi

Hayatta kalma ya da seçim önyargısı

Kitap

Çok Okunanlar

Portre

Son Videolar

Sözlük

Son Yazılar